ارزیابی تاب‌آوری کالبدی شهر در برابر زلزله‌های احتمالی؛ نمونه موردی: منطقه یک شهرداری تهران

Authors

  • حسین نظم فر دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری،دانشگاه محقق اردبیلی
  • عطا غفاری دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری،دانشگاه محقق اردبیلی
  • علی عشقی چهاربرج دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه محقق اردبیلی
Abstract:

در دهه­های اخیر خسارت­های فراوان ناشی از زلزله به محیط و کالبد شهرها موجب شده است تا مفهوم تاب­آوری برای کاهش آثار زیانبار زلزله بیشتر مورد توجه قرار گیرد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تاب­آوری کالبدی منطقه یک شهر تهران در برابر زلزله­های احتمالی صورت گرفته است. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربردی است. جهت تحلیل داده­ها؛ ابتدا در محیطGIS اقدام به مدل‌سازی براساس نتایج حاصل از فرایند تحلیل شبکه­ی(ANP) شد با تلفیق لایه­های مؤثر در تاب­آوری محدوده موردمطالعه، نقشه تاب­آوری کلی منطقه استخراج شد. در مرحله بعد با فازی­سازی نقشه تاب­آوری کلی، سناریوهای زلزله در شدت‌های مختلف طراحی و بر روی نقشه تاب­آوری کلی منطقه اعمال شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می­دهد که در زلزله­ای با شدت 6 ریشتر، 13/11 درصد از سازه­های منطقه یک در دامنه تاب­آوری کم و خیلی­کم قرار می­گیرند که به جزء محلات کامرانیه و دزاشیب بقیه قسمت‌های منطقه با آسیب­پذیری جدی مواجه نمی­شود. در زلزله­ای با شدت 7 ریشتر، 39 درصد سازه­های در دامنه تاب­آوری کم و خیلی­کم قرار می­گیرند که بیشتر این سازه­ها در محلات دربند، کامرانیه، کاشانک، دزاشیب و سوهانک می­باشند. در زلزله­ای با شدت 8 ریشتر، 29/52 درصد سازه­ها با خطر جدی مواجه می­شوند در این شدت از زلزله تقریباً تمامی بافت‌های روستایی از جمله ده دربند، ده امامزاده قاسم، ده درآباد، ده جماران، ده دزاشیب، ده سوهانک، ده چیذر، ده ازگل، ده اوین و ده تجریش در دامنه تاب‌آوری خیلی کم قرار می­گیرد. در زلزله­ای با شدت 9 ریشتر، دو دامنه تاب­آوری کم و خیلی­کم 45/67 درصد سازه منطقه را به خود اختصاص می­دهند که بیشترین این سازه­ها در نواحی 1، 3، 4، 5 و 8 منطقه قرار دارند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سنجش تاب‌آوری شهر در برابر زلزله با مدل پرومته، نمونه موردی: منطقه یک شهرداری تهران

زلزله به‌عنوان یکی از فاجعه‌بارترین و مخرب‌ترین انواع مخاطرات طبیعی دارای اشکال بزرگ و پیش‌بینی‌ناپذیر می‌باشد. لذا، نمی‌توان از پیامدهای آن جلوگیری کرد. در مقابل این وضعیت، راهبرد‌های سازمان‌های بین‌المللی برای کاهش بلایا، ایجاد جوامع تاب‌آور در برابر زلزله است که این امر نیازمند ارزیابی میزان تاب‌آوری شهر در برابر زلزله و برنامه‌ریزی اصولی در راستای تاب‌آور نمودن آن می‌باشد. بر این اساس، پژوه...

full text

ارزیابی آسیب‏پذیری شبکه‏‏‏ی معابر شهری در برابر زلزله‏های احتمالی مطالعه‏ی موردی: منطقه‏ی 3 شهرداری تهران

زلزله می‏تواند شهرها و مناطق یک کشور را از تحرک بیندازد، با مختل کردن شبکه‏ی ارتباطی شهر نظم ترافیکی را بر هم بزند و جریان عرضه‏ی کالا را کند و ارائه‏ی خدمات اورژانسی (اضطراری) و ایمنی به زلزله‏زدگان را با موانع جدی مواجه نماید. این وضعیت خطرناک به دلیل کم‏عرض بودن معابر، تمرکز زیاد جمعیت در بافت‏های قدیمی، بلندمرتبه‏سازی‏های غیراصولی، ساخت‏وسازهای انجام‏شده بر روی مسیر قنات‏ها و قرارگیری در من...

full text

تحلیل و ارزیابی عوامل آسیب‌پذیری شهر در ‌برابر زلزله - نمونه موردی : منطقه 4 تهران

تحلیل و ارزیابی عوامل آسیب‌پذیری شهر در ‌برابر زلزله - نمونه موردی : منطقه 4 تهران چکیده مقدمه: امروزه در نگرش‌های نوین برنامه‌ریزی مدیریت بحران‏، مدیریت ریسک بحران به عنوان نگرش برتر مورد توجه است. در این نگرش، رویکرد به زلزله از خطر، به آسیب‌پذیری و از واکنش، به پیش کنش و از یک پدیده یک بعدی، به یک مقوله همه جانبه تغییر یافته است. از این رو در بررسی و تصمیم‌گیری درخصوص مسائل همه‌جانبه‌ای همچو...

full text

ارزیابی آسیب پذیری کالبدی بافت های شهری در برابر زلزله (نمونه موردی: منطقه 3 شهرداری شیراز)

حوادث غیرمترقبه نقش عمده ای در ایجاد خسارات مالی و جانی در جامعه انسانی در سراسر جهان ایفا می نمایند. با یک نگاه به تاریخ رویدادهای غیرمنتظره به خصوص زلزله، مشخص می شود که ایران یکی از 10 کشور آسیب پذیر در جهان است که شهرهای پرجمعیت آن با بافتی نامنظم بیشترین خسارات را متحمل می شوند. بنابراین موضوع ایمنی شهرها در برابر مخاطرات طبیعی به عنوان یکی از اهداف اصلی برنامه ریزی شهری مطرح گشت و در این ...

سنجش تاب‌آوری و توان اکولوژی شهری در برابر زلزله با تاکید بر مولفه‌های محیطی (نمونه موردی: منطقه یک شهرداری تهران)

  افزایش جمعیت و رشد روزافزون شهرنشینی منجر به رشد و گسترش شهرها در مکان‌های نامساعد بدون توجه به پارامترهای طبیعی و بوم‌شناختی شده است. روند توسعه فیزیکی بدون برنامه، آسیب‌پذیری شهرها در برابر مخاطرات محیطی را تشدید کرده است که هدایت آگاهانه و برنامه‌ریزی اصولی در جهت ایجاد پایداری محیطی را می‌طلبد.از این‌رو پژوهش حاضر درصدد است تا با استفاده از مدل ANP در رویکردی تلفیقی با GIS، میزان تاب‌آور...

full text

ارزیابی آسیب پذیری کالبدی بافت منطقه یک شهر تهران در برابر زلزله احتمالی با استفاده از روش" IHWP " و سیستم " GIS "

تهراندرمنطقه‌ای حادثه خیز قراردارد که احتمال وقوع زلزله و بروز خسارت ‌های گسترده </...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue پیاپی 8

pages  11- 26

publication date 2018-03-18

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023